07.12.2021.
Prepoznat značaj projekta EMF RATEL
RATEL je 2016. godine pokrenuo projekat kontinualnog merenja nivoa elektromagnetskog polja na lokacijama od interesa – EMF RATEL . Najpre je 2016. godine urađena Studija o izvodljivosti izgradnje mreže senzora za praćenje nivoa elektromagnetnog zračenja, dostupna na linku https://www.ratel.rs/cyr/page/cyr-studije-iz-oblasti-elektronskih-komunikacija. Nakon toga, 2017. godine krenula je realizacija projekta i instalacija prvih senzora u Beogradu, Nišu i Novom Sadu, da bi u decembru 2017. godine sistem obuhvatao 9 senzora u navedenim gradovima, kada je omogućena i javna dostupnost mernim rezultatima na portalu https://emf.ratel.rs/ . U decembru 2019. godine mreža je bila sastavljena od senzora u 11 različitih gradova na ukupno na 26 lokacija. Lokacije su definisane kao zone povećane osetljivosti: škole, bolnice, predškolske ustanove, porodilišta, domovi, dečija igrališta i sl. Takođe, RATEL je 2018. godine, omogućio javnu dostupnost svim podacima i mernim rezultatima na nacionalnom Portalu otvorenih podataka tako što su dobijeni rezultati svima postali dostupni u mašinski čitljivom formatu, a mogu se videti na sledećem linku: https://data.gov.rs/sr/datasets/rezultati-kontinualnog-merenja-nivoa-elektrichnog-polja-na-lokatsijama-od-interesa/. Decembra 2020. godine u mreži senzora nalazilo se ukupno 73 senzora, dok u novembru 2021. godine sistem čini ukupno 88 senzora u 39 gradova u Republici Srbiji.
Dodatnoj promociji projekta EMF RATEL doprinela su i učešća na konferencijama, naučnim skupovima, radionicama i sl. U svrhu edukacije pisani su i naučni radovi koji su takođe dostupni na portalu u sekciji ispitivanja EM polja: https://emf.ratel.rs/cyr/ispitivanja-em-polja/. U skladu sa tim, od značaja je navesti da je EMF RATEL projekat vidljiv i u bazičnoj ITU preporuci K.83 koja detaljno opisuje smernice kako dugoročno meriti nivo elektromagnetskog polja na lokacijama od interesa. Naš projekat je dat u prilogu preporuke kao prvi koji opisuje mrežu senzora koji javnosti daje na uvid informaciju o nivoima elektromagnetskog polja na mernim lokacijama. Dodatno, u novembru 2021. godine održan je ekspertski simpozijum u Minhenu u organizaciji nemačke federalne kancelarije za zaštitu od zračenja (Federal Office for Radiation Protection). Učešće na simpozijumu je imao i predstavnik Fakulteta tehničkih nauka iz Novog Sada, našeg dugogodišnjeg partnera na ovom projektu, koji je predstavio aktivnosti oko monitoringa EM polja u Republici Srbiji sa posebnim osvrtom na EMF RATEL projekat. Takođe, Nacionalni institut za telekomunikacije organizovao je 1. i 2. decembra međunarodnu konferenciju (VI International EMF Conference), u saradnji sa Kancelarijom premijera Poljske, na kojoj je RATEL imao predstavnika sa prezentacijom na temu: „Credibility of Serbian System for continuous monitoring of electromagnetic field levels”. Does it influence public opinion regarding EMF“, kao i aktivno učešće na panel diskusiji sa eminentnim sagovornicima.